Educatieplatform voor farmacotherapie en FTO
Over de oorzaak en behandeling van langdurige klachten na eerdere lymeziekte bestaat veel onduidelijkheid. In een grootschalig onderzoek geven 280 patiënten aan dat langdurige behandeling met antibiotica niet tot betere resultaten leidt dan een korte behandeling. Dat is de belangrijkste conclusie van de PLEASE-studie van het Radboudumc die vandaag in de New England Journal of Medicine werd gepubliceerd.
De PLEASE-studie is de eerste gerandomiseerde Europese studie die de effecten van langdurig antibioticagebruik bij chronische lymeklachten onderzocht. De studie werd gedaan omdat er veel onduidelijkheid is over de optimale behandeling van mensen met aanhoudende klachten na een tekenbeet. Aan de studie deden 280 mensen mee met klachten zoals spier- en gewrichtspijn, moeheid en concentratieproblemen. Allemaal hebben ze eerder lymeziekte gehad.
Alle deelnemers kregen de eerste twee weken het antibioticum ceftriaxon. Vervolgens werden ze verdeeld over drie groepen. Eén groep kreeg twaalf weken lang het antibioticum doxycycline, de tweede groep twaalf weken een combinatie van het antibioticum claritromycine met hydroxychloroquine. De derde groep kreeg een placebo. De personen werden willekeurig over de groepen verdeeld (gerandomiseerd) en zowel deelnemers als artsen wisten niet wie er in welke groep zat (dubbelblind). Hoogleraar Infectieziekten Bart Jan Kullberg: “Voor en na de behandeling vulden de deelnemers vragenlijsten in over hun klachten, hun conditie, kwaliteit van leven en welbevinden. Dat deden ze opnieuw na 26, 40 en 52 weken. Bovendien deden ze geheugentesten en gebruikten ze een stappenteller om hun beweging te registeren.”
Op geen van deze momenten was er een duidelijk verschil tussen de drie groepen te zien. Kullberg: “Voor sommige vormen van lymeziekte is langere behandeling noodzakelijk. Maar uit de resultaten die de patiënten hier zelf rapporteerden moeten we concluderen dat langdurig antibioticagebruik niet helpt voor patiënten die eerder lymeziekte hebben gehad en met onbegrepen langdurige klachten zitten. Deze patiënten hebben zorg op maat nodig, en niet alleen een recept voor antibiotica.”
Langdurige lymeklachten
De ziekte van Lyme wordt veroorzaakt door de bacterie Borrelia burgdorferi, die wordt overgebracht door een teek. Kenmerkend voor deze ziekte is een rode plek, de erythema migrans, die langzaam groter wordt. Slechts bij een klein deel van de mensen leidt een tekenbeet tot de ziekte van Lyme. Bij veel patiënten geneest de ziekte volledig door een antibioticakuur van tien dagen tot vier weken. Een klein deel krijgt later echter alsnog klachten. Ook wanneer de infectie in een vroeg stadium niet is opgemerkt of niet met een antibioticum is behandeld, treden er in een aantal gevallen late verschijnselen van de ziekte op.