Educatieplatform voor farmacotherapie en FTO
Goede en veilige patiëntenzorg is van groot belang. Als patiënten van geneesmiddel wisselen is een goede uitleg door de arts of apotheker essentieel. Zij weten het beste wat goed is voor patiënten. Er liggen meerdere oorzaken ten grondslag aan geneesmiddelwisselingen. De belangrijkste is het toenemende geneesmiddelentekort, bijvoorbeeld door leveringsproblemen van fabrikanten of door lage voorraden bij groothandels. Een voorbeeld hiervan is het tekort aan een schildkliergeneesmiddel door productieproblemen bij de fabrikant, waardoor patiënten noodgedwongen moesten wisselen naar een geneesmiddel van een andere fabrikant. Maar ook apotheken kunnen er zelf om bedrijfseconomische redenen voor kiezen om van geneesmiddel te wisselen, waardoor je als patiënt op een andere variant dient over te stappen. Dit stelt ZN in reactie op het rapport ‘Wisselen van medicijnen’ dat een aantal patiëntenorganisaties vandaag publiceert.
Zorgverzekeraars willen dat de zorg voor iedereen toegankelijk en betaalbaar blijft. Van een aantal geneesmiddelen vergoeden zij daarom alleen de goedkopere variant. Dit heet preferentiebeleid. Het is door zorgverzekeraars ingevoerd om prijzen van geneesmiddelen omlaag te krijgen. Alle preferente geneesmiddelen zijn onafhankelijk goedgekeurd op kwaliteit, veiligheid en werkzaamheid. Het preferentiebeleid heeft er sinds 2008 voor gezorgd dat er miljarden euro’s zijn bespaard op geneesmiddelen. Een verzekerde betaalt hierdoor ongeveer 50 euro premie minder per jaar.
De afgelopen jaren hebben zorgverzekeraars hun preferentiebeleid geoptimaliseerd door bijvoorbeeld voor een lange periode van 2 tot 4 jaar hetzelfde geneesmiddel aan te wijzen. Patiënten gebruiken dan voor een langere periode steeds hetzelfde medicijn en hetzelfde doosje en worden zo niet geconfronteerd met onnodige wisselingen. Mocht een patiënt om medisch-inhoudelijke redenen een specifiek product moeten gebruiken (‘medische noodzaak’), geeft de arts dit aan op het recept. Ook houden zorgverzekeraars rekening met de geneesmiddelsubstitutielijst van de KNMP. Deze lijst geeft apothekers aan voor welke geneesmiddelen terughoudend moet worden gehandeld bij wisselingen, bijvoorbeeld bij medicatie voor de behandeling van epilepsie of de ziekte van Parkinson. De zorgverzekeraars zijn samen met de KNMP en het ministerie van VWS bezig om deze lijst samen te actualiseren naar de nieuwste wetenschappelijke inzichten. Helaas zien zorgverzekeraars dat deze geneesmiddelen in de praktijk soms wel gewisseld worden.