Nederlandse apotheken verstrekten in 2017 aan bijna een half miljoen personen één keer of vaker de opioïde-pijnstiller oxycodon. Dat is 15% meer dan in het jaar daarvoor. In beide jaren had ongeveer 60% van de patiënten maar één contact-moment voor de oxycodonverstrekkingen in de apotheek. Dat meldt de SFK deze week in het Pharmaceutisch Weekblad.
Recent is in de media veel aandacht geweest voor de sterke toename van het aantal mensen dat oxycodon gebruikt. Zo is in de afgelopen drie jaren het aantal gebruikers van dit middel bijna verdubbeld, van 255.000 in 2014 tot 490.000 vorig jaar.
Aan ongeveer 45% van alle mensen die voor oxycodon naar de apotheek komen, doen apotheken in een jaar maar één verstrekking. Aan nog eens 15% van de oxycodongebruikers doen apotheken weliswaar twee verstrekkingen, maar beide vinden plaats op hetzelfde moment. Het blijkt dat die patiënten een recept voor twee verschillende varianten van oxycodon in de apotheek aanbieden. Veelal gaat het dan om een tablet met gereguleerde afgifte, meestal van 10 mg, in combinatie met een gewone tablet of capsule van 5 mg, maar ook andere sterkten komen voor.
Uit de dosering blijkt dat de tabletten met gereguleerde afgifte vooral bedoeld zijn om in een vaste frequentie te worden ingenomen en de gewone tabletten (ter aanvulling) als het nodig is. Als een dergelijke combinatie voor het eerst aan een patiënt wordt verstrekt is de voorschrijver in drie van de vier gevallen een specialist. Hun specialisatie ligt vooral op het terrein van de chirurgie, orthopedie of interne geneeskunde.
Betere tellingen
De figuur toont de ontwikkeling van het aantal oxycodongebruikers sinds 2007. De aantallen gebruikers per kalenderjaar wijken enigszins af van wat de SFK daarover eerder heeft gepubliceerd. In de loop van 2018 heeft de SFK een verbetering kunnen doorvoeren in de manier waarop aantallen gebruikers worden geteld. Door die verbetering kunnen patiënten die meerdere apotheken bezoeken nu als één en dezelfde persoon worden geteld, waardoor de aantallen gebruikers lager uitkomen dan voorheen.
Gemiddeld krijgen de mensen aan wie de apotheken maar één keer oxycodon verstrekken 2,7 standaarddagdoseringen (DDD) mee. Dat gemiddelde geldt voor alle mensen, ongeacht of ze op dat moment één of twee oxycodonvarianten krijgen. Om een indruk te krijgen: die hoeveelheid komt overeen met ongeveer 40 tabletten van 5 mg oxycodon of 20 tabletten van 10 mg.
Voor alle oxycodongebruikers samen geldt dat aan ieder van hen jaarlijks gemiddeld 22 DDD’s worden verstrekt. Dit gemiddelde neemt door de jaren heen niet toe – de laatste jaren zelfs iets af – maar de hoeveelheid per patiënt varieert sterk.