Educatieplatform voor farmacotherapie en FTO
Het combinatiemiddel ivacaftor met lumacaftor (Orkambi) dat bij taaislijmziekte (cystic fibrose) wordt toegepast, is per 1 november 2017 toegelaten tot het verzekerde pakket. De uitgaven aan dit middel bedroegen in de laatste twee maanden van dat jaar bijna € 6 miljoen. In geheel 2018 ging het om € 72 miljoen. Daarmee is dit middel het geneesmiddel met de hoogste uitgaven binnen het basispakket in 2018. Dat schrijft de SFK deze week in het Pharmaceutisch Weekblad.
Momenteel wordt Orkambi nog alleen vergoed voor personen van 6 jaar en ouder. Recent heeft het Zorginstituut de minister geadviseerd om de vergoeding ook toe te staan voor kinderen van 2 tot en met 5 jaar.
Het COPD-middel tiotropium voerde in 2017 de lijst nog aan. Vooral door gemiddeld lagere prijzen waren de uitgaven in 2018 ongeveer € 10 miljoen minder. Op deze pagina wordt onder uitgaven verstaan de geneesmiddelkosten op basis van apotheekinkoopprijzen (AIP), plus de vergoeding voor de farmaceutische zorg in de apotheek.
DOAC’s
Op de derde plaats in de top 10 staat het antibloedstollinsgmiddel rivaroxaban (Xarelto). Het behoort tot de groep direct werkende orale anticoagulantia (DOAC’s) en is samen met een andere DOAC, apixaban (Eliquis), ook nieuw in de top 10. De uitgaven voor beide middelen bedragen respectievelijk € 66 miljoen en € 50 miljoen. Vanwege geheime prijsafspraken met de leveranciers van deze DOAC’s is niet bekend wat de overheid uiteindelijk aan deze middelen uitgeeft. Dat geldt ook voor het bovengenoemde Orkambi.
De vierde plaats op de lijst wordt ingenomen door colecalciferol (vitamine D3). Vitamine D3 wordt toegepast om de opname van calcium in het lichaam te bevorderen.
Hoewel vitamine D3 onder invloed van zonlicht door het lichaam zelf wordt aangemaakt, is extra vitamine D3 bij risicopatiënten aangewezen ter preventie van botbreuken. De uitgaven aan vitamine D3 bedroegen € 58 miljoen in 2018. Daarvan is € 36 miljoen (63%) uitgegeven aan geneesmiddelen met colecalciferol die per 1 januari 2019 uit het pakket zijn uitgestroomd, waardoor ze nu niet meer worden vergoed.
Op de achtste plaats staat de vierde nieuwkomer in de top 10. Het is fentanyl, een sterkwerkende pijnstiller van het opioïdtype.
De volgende geneesmiddelen hebben plaatsgemaakt voor nieuwkomers. Cholesterolverlager rosuvastatine (Crestor) nam vorig jaar met € 79 miljoen aan uitgaven nog de tweede plaats in. Door patentverloop zijn – ondanks een toegenomen gebruik van 10% – de uitgaven met 57% afgenomen tot bijna € 34 miljoen. Rosuvastatine komt ver buiten de top 10 uit op plaats 29. Ook het combinatiepreparaat met ontstekingsremmer fluticason en luchtwegverwijder salmeterol – vorig jaar nog op plaats drie – zien we niet meer terug.
Deze combinatie die vele jaren deze lijst aanvoerde, zag de uitgaven vooral door gemiddeld lagere prijzen met een kwart afnemen tot € 47 miljoen. Tot slot zijn twee verschillende insuline-varianten – aspart en glargine – verdwenen uit de top 10. Van beide vallen de uitgaven ongeveer 10% lager uit, vooral door minder gebruik.