Maternale kinkhoestvaccinatie in Rijksvaccinatieprogramma

De kinkhoestvaccinatie voor zwangere vrouwen is vanaf 16 december 2019 opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP). Vrouwen die zwanger zijn kunnen vanaf die datum bij de Jeugdgezondheidszorg (JGZ) terecht om de vaccinatie te halen. Tot die tijd kunnen zwangere vrouwen zich op eigen kosten via de huisarts of GGD laten vaccineren.

Het doel van kinkhoestvaccinatie tijdens de zwangerschap is om jonge, nog niet gevaccineerde zuigelingen te beschermen tegen kinkhoest. Na vaccinatie maakt een zwangere vrouw beschermende antistoffen aan, die via de placenta overgaan naar het kind. De vaccinatie wordt gegeven vanaf week 22 in de zwangerschap tot aan de bevalling.

Zwangere vrouwen zijn in het kader van het RVP een nieuwe doelgroep. De verloskundig zorgverlener (VKZ) verwijst hen vanaf 2 december 2019 door naar de JGZ. De zwangere dient zelf contact op te nemen met de JGZ voor een maternaal vaccinatieconsult. In de opstartperiode in december krijgen vrouwen die 32 weken of langer zwanger zijn voorrang bij het maken van een afspraak.

22 weken
Zo snel mogelijk vaccineren vanaf 22 weken heeft de voorkeur, om ook premature baby’s zoveel mogelijk te beschermen. Voor de opbouw van goede antistofconcentraties is een periode van tenminste 2 weken nodig. Vaccinatie binnen 2 weken voor de bevalling is daarom minder effectief, maar zorgt nog wel voor het cocooning-effect; door de vaccinatie kan de moeder het kind niet besmetten.

Kinkhoestvaccin is in Nederland niet meer als monovaccin verkrijgbaar, maar alleen in combinatie met difterie- en tetanusvaccin (DKT-vaccin: Boostrix) of met difterie-, tetanus- en poliomyelitisvaccin (DKTP-vaccin: Boostrix Polio of Triaxis Polio). Het Rijksvaccinatieprogramma maakt voor de maternale kinkhoestvaccinatie gebruik van het DKT-vaccin (Boostrix).