Toename anti-epileptica

Het gebruik van neurologische geneesmiddelen vertoont al enige jaren geen groei. Anti-epileptica vormen daarop een uitzondering. Sinds 2008 neemt het gebruik daarvan jaarlijks met gemiddeld 4% toe.

Aan de hand van de verstrekkinggegevens schetst de sfk een beeld van het aantal gebruikers van geneesmiddelen bij neurologische aandoeningen. We beperken ons daarbij tot  de geneesmiddelen die specifiek bij de betreffende aandoening worden toegepast. Buiten beschouwing blijven middelen met een algemene toepassing die worden ingezet om verschijnselen van de aandoening te bestrijden, zoals pijn en misselijkheid bij migraine.

Anti-epileptica
Openbare apotheken verstrekten in 2013 aan bijna 370.000 mensen één keer of vaker een anti-epilepticum. Dat is 2% meer dan in 2012. Ook de in standaarddagdoseringen  (DDD) uitgedrukte hoeveelheid verstrekte anti-epileptica, nam in die grootteorde toe. Pregabaline (Lyrica), dat door ongeveer 120.000 mensen wordt gebruikt, is vrijwel alleen verantwoordelijk voor de toename van het gebruik van de anti-epileptica. Hierbij hoort wel een kanttekening. Want hoewel preagabaline door de Wereldgezondheidsorganisatie (who) is ingedeeld in de groep anti-epileptica (N03A), kent dit middel ook geregistreerde toepassingen bij neuropathische pijnen en gegeneraliseerde angststoornissen. Het is bij de sfk niet bekend welk deel van de gebruikers het middel als anti-epilepticum gebruiken.

Migraine
Van de groep gebruikers van de migrainemiddelen (N02C), die in 2013 ongeveer 270.000 patiënten omvat, gebruikt ongeveer 90% een selectieve serotonine-agonist (triptaan). Triptanen worden ingezet om aanvallen te bestrijden. De helft van het aantal triptaangebruikers gebruikt een middel met sumatriptan als werkzame stof. Clonidine en pizotifeen, twee middelen die worden toegepast als profylacticum, hebben respectievelijk 28.000 en 5.500 gebruikers.

Duizeligheid (vertigo)
Betahistine is het meest gebruikte pakketmiddel dat wordt gebruikt ter voorkoming van duizeligheid bij de ziekte van Ménière. Het werd in 2013 gebruikt door ruim 100.000 gebruikers. Hoewel het middel is geregistreerd voor toepassing bij de ziekte van Ménière, twijfelt het College van zorgverzekeringen (cvz) aan de werkzaamheid bij die aandoening.

Overige
Eveneens ongeveer 100.000 mensen gebruiken een anti-parkinsonmiddel, waarvan ruim 80% een middel uit de groep dopaminergica. Het aantal gebruikers van middelen bij dementie bedraagt 43.000. Voor beide patiëntengroepen geldt dat het aantal gebruikers de afgelopen drie jaar vrijwel niet is gewijzigd. Gezien de vergrijzing van de bevolking zou een lichte toename in de lijn der verwachting liggen. Dat dit niet het geval is, zou betekenen dat of het aantal patiënten niet meegroeit met het aantal 65-plussers of dat de middelen terughoudender worden ingezet. Een andere mogelijkheid is dat de (farmaceutische) zorg aan de patiënten, meer dan voorheen, door of vanuit instellingen wordt verzorgd.