Het College bescherming persoonsgegevens (CBP) heeft tijdens onderzoek geconcludeerd dat in het Landelijk Schakelpunt (LSP) medische gegevens werden uitgewisseld van mensen van wie de rechtsgeldige toestemming daarvoor niet kon worden aangetoond. Naar aanleiding van dit onderzoek heeft de verantwoordelijke voor de medische gegevensuitwisseling via het LSP, VZVZ, inmiddels technische en organisatorische maatregelen genomen om ervoor te zorgen dat alleen medische gegevens worden uitgewisseld van mensen die hiervoor uitdrukkelijke toestemming hebben gegeven.
Toestemming van patiënten
Uit een steekproef van 149 dossiers bleek dat uiteindelijk in 8 onderzochte dossiers niet kon worden aangetoond dat sprake was van rechtsgeldige, uitdrukkelijke toestemming voor de uitwisseling van medische gegevens via het LSP. Zo ontbrak in enkele dossiers het bewijs dat rechtsgeldige toestemming was gegeven en bij andere dossiers bleek vooraf onvoldoende informatie over de uitwisseling aan de patiënt te zijn verstrekt. VZVZ heeft dit in deze 8 dossiers inmiddels opgelost.
Informatie aan patiënten
Het CBP heeft al verschillende malen gewezen op het feit dat een grootschalige uitwisseling van medische gegevens via het LSP alléén kan als mensen daarvoor op basis van heldere informatie hun uitdrukkelijke toestemming hebben gegeven. Zo moet onder meer helder zijn wie welke persoonsgegevens verwerkt, met welk doel dit gebeurt en aan wie deze gegevens worden gegeven. Het CBP verlangt dat de informatie daadwerkelijk aan de patiënt wordt verstrekt. Het neerleggen van folders op de balie, het aanbieden in een folderrek of een downloadmogelijkheid op de website van de zorgverlener is onvoldoende. Artsen moeten hun patiënten goed informeren en daarna om hun uitdrukkelijke toestemming vragen voor de gegevensuitwisseling via het LSP.
Meldactie NPCF
De patiëntenfederatie NPCF heeft op verzoek van het CBP patiënten gevraagd naar hun ervaring en meningen over het uitwisselen van medische gegevens. Naar aanleiding van de uitkomsten van deze ‘meldactie’ constateert de NPCF dat patiënten beter geïnformeerd moeten worden over het uitwisselen van hun medische gegevens. De patiëntenfederatie beveelt zorgverleners aan hierin een actieve houding aan te nemen.