Educatieplatform voor farmacotherapie en FTO
In samenwerking met het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM) biedt de SFK haar deelnemers ondersteuning aan bij de voorbereiding van een farmacotherapeutisch overleg (FTO) met huisartsen over de behandeling van migraine en clusterhoofdpijn met triptanen. In 2014 gebruikten ongeveer 230.000 van deze hoofdpijnpatiënten een triptaan.
Vorig jaar verstrekten openbare apotheken aan ongeveer 230.000 mensen één keer of vaker een triptaan. Dit aantal is al enige jaren redelijk stabiel. Dat geldt ook voor het aantal verstrekkingen van deze middelen: 730.000 in 2014. Sumaptriptan (Imigran) is goed voor de helft van dat aantal en rizatriptan (Maxalt) voor 31%. Triptanen zijn geregistreerd voor de behandeling van de hoofdpijn bij migraine en clusterhoofdpijn. Hun werking bestaat eruit dat ze in de hersenen de bloedvaten vernauwen die bij migraine zijn verwijd. Bovendien zorgen ze ervoor dat hoofdpijnsignalen via de zenuwen minder sterk of niet in de hersenen aankomen. Het ene triptaan is daarbij niet effectiever dan een ander.
Doelmatigheid
Minister Schippers van VWS heeft in 2013 met de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) afspraken gemaakt over het doelmatig voorschrijven door huisartsen. Ook de triptanen behoorden tot die afspraken. De afspraken hielden concreet in dat huisartsen vaker een multisourcegeneesmiddel zouden voorschrijven. Multisource-geneesmiddel zijn geneesmiddelen waarvan naast een spécialité ook generieke varianten beschikbaar zijn. Dit in tegenstelling tot singlesource-geneesmiddelen waarvan alleen spécialités verkrijgbaar zijn. Multisource-geneesmiddelen zijn naar verhouding goedkoop. Multisourcetriptanen zijn onder meer: sumatriptan (tablet), zolmitriptan (tablet en smelttablet), naratriptan (tablet) en rizatriptan (tablet en smelttablet). Bij doelmatig voorschrijven van triptanen speelt niet alleen de keuze van de werkzame stof een rol maar ook de toedieningsvorm.
FTO
Ter ondersteuning van huisartsen en apothekers bij het farmacotherapiebeleid bij migraine en clusterhoofdpijn heeft het IVM de FTO-module Hoofdpijn ontwikkeld. In samenwerking met IVM stelt de SFK aan haar deelnemers een rapportage ter beschikking voor de voorbereiding van een FTO. De rapportage geeft direct de antwoorden op de vragen die voor apothekers in de FTO-module Hoofdpijn aan bod komen. Bij geneesmiddelvoorkeuren van huis artsen wordt naast de keuze tussen multisource- en singlesourcegeneesmiddelen ook aandacht besteed aan de verschillende toedieningsvormen van triptanen. Ook overbehandeling en overgebruik komen in de rapportage aan de orde. Zo is er een lijst beschikbaar van pa tiënten die op basis van de hoeveelheid verstrekte triptanen mogelijk voor een profylactische behandeling in aanmerking komen. Bij twee of meer migraineaanvallen per maand kan volgens de NHG-standaard Hoofdpijn (2014) zo’n preventieve behandeling worden overwogen. De SFK berekende dat dit in 2014 voor één op de vijftien gebruikers van orale triptanen gold. Deelnemers van de SFK vinden de ondersteuning voor de FTO-module Hoofdpijn in SFK Select (inloggen vereist).