Educatieplatform voor farmacotherapie en FTO
Nederland zou meer oog moeten hebben voor de baten van nieuwe, dure geneesmiddelen. Dat betoogt een reeks experts met wie Het Financieele Dagblad heeft gesproken.
Dokters, investeerders, economen en patiëntenverenigingen wijzen er in de krant op dat medicijnen naast een betere kwaliteit van leven, ook een enorme economische winst voortbrengen, die te weinig aandacht krijgt in het debat over kostbare pillen en behandelingen. Werknemers met een ernstige aandoening zijn minder vaak ziek, zijn productiever en kunnen langer doorwerken.
In het recente verleden hebben medicijnen tegen bijvoorbeeld reuma en migraine het ziekteverzuim en het aantal ligdagen in ziekenhuizen spectaculair teruggedrongen. Nieuwe medicijnen die momenteel worden geïntroduceerd, hebben hetzelfde resultaat, zo stellen onder meer het Reumafonds en migrainespecialist Michel Ferrari: ’’Patiënten liggen niet meer drie dagen met hoofdpijn in bed, maar zijn aan het werk.’’
In het debat over dure medicijnen worden geneesmiddelenontwikkelaars beticht van misbruik van hun monopoliepositie; ze zouden de prijzen van bijvoorbeeld gepatenteerde kankermiddelen onverantwoord hoog houden.
Veel gesprekspartners delen die kritiek, maar waarschuwen tegelijkertijd voor stemmingmakerij. Volgens econoom Marc Pomp moet Nederland bereid zijn geneesmiddelfabrikanten te belonen voor de ontwikkeling van succesvolle medicijnen.
Nieuwe visie op uitgaven
Minister Edith Schippers van Volksgezondheid probeert te verhinderen dat de komst van de nieuwe geneesmiddelen voor bijvoorbeeld reuma en kanker uitloopt op een kostenexplosie. Ze heeft enkele keren de vergoeding van nieuwe medicijnen beperkt, bijvoorbeeld voor hepatitis-c, taaislijmziekte en longkanker. De minister komt dit jaar nog met een nieuwe visie op de vraag hoe de medicijnenuitgaven betaalbaar zijn te houden.
Volgens veel experts is het onvermijdelijk dat Nederland door de introductie van nieuwe gepatenteerde medicijnen de komende jaren meer gaat uitgeven aan geneesmiddelen. De branchevereniging van de farmaceutische industrie Nefarma wijst erop dat de totale uitgaven aan geneesmiddelen slecht 7,5 procent bedragen van de totale zorguitgaven (70 miljard euro).
Nieuwe medicijnen leveren niet alleen economische winst op, maar maken volgens experts ook grote besparingen in de ziekenhuizen en bij thuiszorg mogelijk. Zo wijst investeerder Sander van Deventer van Forbion erop dat nieuwe geneesmiddelen tegen hepatitis-c jaarlijks tientallen levertransplantaties overbodig zullen maken.
Gezondheidswinst
Gezondheidseconoom Marcel Canoy schetst de schaduwzijde van dit optimistische verhaal. ’’We gunnen iedere patiënt genezing, ook als het duur is, maar we kunnen onze euro maar één keer uitgeven. Als het budget opgaat aan medicijnen die niet kosteneffectief zijn, gaat dat onherroepelijk ten koste van andere patiënten en daarmee houden we onszelf toch echt voor de gek.’’
In één van de verhalen zegt stelt Guus van der Vat, directeur van MSD dat er meer gepraat moet worden over de gezondheidswinst door medicijnen. Maar dat het ook goed is dat er een breed debat wordt gevoerd over wat een gewonnen levensjaar mag kosten. ’’Dan heb ik de hoop dat geneesmiddelmakers de prijzen van hun middelen aanpassen aan de uitkomst van die discussie.’’