Pepermuntolie tegen prikkelbare-darmsyndroom

Binnenkort gaat het Maastricht UMC+ van start met een trial om pepermuntolie te testen voor de behandeling van het prikkelbare-darmsyndroom (PDS). De onderzoekers verwachten een oud middel, dat in de vergetelheid is geraakt, nieuw leven in te blazen.

Maar liefst 15 procent van de Nederlandse bevolking lijdt aan PDS. De symptomen zijn vooral buikpijn, diarree, obstipatie en ander ongemak. De ziekte leidt tot veel ziekteverzuim, verminderde productiviteit en soms psychische klachten zoals pleinvrees. Patiënten raken nogal eens in een sociaal isolement.

Omdat PDS een heel heterogene ziekte is, is de behandeling nogal uitdagend. Behandelopties zijn onder meer het volgen van een dieet, het voorschrijven van antibiotica, probiotica (dat zijn voedingsmiddelen met micro-organismen waaraan een gezondheidsbevorderende werking wordt toegeschreven) of diarreeremmers, en in een aantal gevallen ook antidepressiva, bijvoorbeeld als er sprake is van pleinvrees of stemmingsproblemen. Het is, kortom, maatwerk. Van weinig geneesmiddelen is echter in wetenschappelijk onderzoek aangetoond dat ze werkzaam zijn tegen PDS-klachten. In de jaren '80 van de vorige eeuw is een middel onderzocht ter behandeling van PDS dat heel effectief bleek, maar toch in de vergetelheid is geraakt: pepermuntolie. Dit extract van de pepermuntplant vermindert buikpijn, krampen, en werkt mogelijk ook antimicrobieel en spierontspannend. Helaas blijkt de zogeheten patient compliance gering, omdat patiënten er vaak oprispingen van maagzuur of een onprettige mentholsmaak in de mond van krijgen. Anders gezegd: ze willen het middel niet lang slikken vanwege deze vervelende bijwerking.

Steun ZonMW
Maag-darm-leverartsen van het Maastricht UMC+ hebben nu, samen met de fabrikant van pepermuntolie, de handschoen opgepakt om het middel opnieuw te onderzoeken. Ze krijgen daarvoor financiële steun uit een speciaal ZonMW-fonds voor 'vergeten' geneesmiddelen: het goed gebruik geneesmiddelen-programma. Binnenkort gaat de trial met het 'oude' middel van start. Daartoe heeft de pepermuntolie een nieuwe verpakking gekregen, een speciale coating, waardoor het pas in de dikke darm vrijkomt. Door deze vertraagde afgifte in het colon is het zo goed als uitgesloten dat er nog maagzuur omhoog komt. Het is bovendien de verwachting dat hierdoor de effectiviteit van de behandeling toeneemt, daar een hogere concentratie van pepermuntolie in de dikke darm bereikt kan worden.

Trial
De trial wordt uitgevoerd bij 180 patiënten uit de verre regio. Het is een project van de afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten (MDL) van het Maastricht UMC+, twee huisartsen, een farmacoloog en de PDS-patiëntenvereniging. Het project wordt geleid door prof. dr. Ad Masclee, hoogleraar maag-, darm-, leverziekten van het Maastricht UMC+, MDL-arts in opleiding dr. Daniel Keszthelyi en arts/ onderzoeker Zsa Zsa Weerts, die op dit onderzoek hoopt te promoveren. Keszthelyi en Weerts hebben hoge verwachtingen van de trial: "We zijn er eigenlijk van overtuigd dat pepermuntolie nog steeds een heel goed middel is waar PDS-patiënten veel baat bij kunnen hebben. En met de nieuwe coating wordt het veel beter verdragen, zo is al gebleken uit een pilotstudie."

Informatie-avonden
In het Maastricht UMC+ vinden binnenkort twee info-avonden plaats over PDS. Op woensdag 11 november (vanaf 18.00 uur) is er een info-avond voor zorgprofessionals (huisartsen, internisten, MDL-artsen, diëtisten, apothekers, verpleegkundigen) en op 24 november vanaf 19.30 uur voor patiënten. Deze laatste avond wordt georganiseerd samen met de PDS-belangenvereniging. Voor meer informatie over de exacte inhoud van de info-avonden, zie www.huisartsgeneeskundemaastricht.nl/data/downloadables/5/6/uitnodiging-symposium-pds-nov-maastricht.pdf. Beide info-avonden vinden plaats in de Greepzaal op de vierde verdieping van het Maastricht UMC+ (volg route H4). Er is plaats voor honderd bezoekers. Geïnteresseerden wordt verzocht zich aan te melden via ibs.MDL@mumc.nl. Bezoek aan beide avonden is gratis.