Bisfosfonaten en negatieve effecten op het botweefsel van het oor

Bij het gebruik van bisfosfonaten kan osteonecrose van de uitwendige gehoorgang optreden. Dit betekent dat het botweefsel van de oorschelp tot aan het trommelvlies kan afsterven. Deze bijwerking ontstaat vooral bij een langdurige behandeling met bisfosfonaten. De combinatie met andere medicatie zoals steroïden en chemotherapie vergroot het risico op osteonecrose van de uitwendige gehoorgang. Dit geldt ook voor een lokale infectie of trauma van het oor. Osteonecrose van de uitwendige gehoorgang wordt als nieuwe bijwerking toegevoegd aan de productinformatie (SmPC en bijsluiter) van alle bisfosfonaten.

Werkzame stoffen van bisfosfonaten
Bisfosfonaten zijn geneesmiddelen die meestal worden gebruikt bij de behandeling van osteoporose (botontkalking). De werkzame stoffen van bisfosfonaten zijn alendroninezuur/colecalciferol, clodroninezuur, etidroninezuur, ibandroninezuur, neridroninezuur, pamidroninezuur, risedroninezuur, tiludroninezuur, zoledroninezuur.

Het aantal meldingen van osteonecrose van de uitwendige gehoorgang in verband met bisfosfonaten is laag in vergelijking met het aantal gemelde gevallen van bisfosfonaat gerelateerde osteonecrose van de kaak (ONJ). Dit is een bekende bijwerking van bisfosfonaten.

Advies aan voorschrijvers en patiënten

Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) adviseert zorgverleners en patiënten om:

• Alert te zijn op de mogelijkheid van osteonecrose van de uitwendige gehoorgang als patiënten bisfosfonaten toegediend krijgen en als ze oorklachten, zoals chronische oorinfecties, hebben.
• Contact op te nemen met hun arts als tijdens de behandeling met bisfosfonaten klachten als oorpijn, uitscheiding uit het oor en/of een oorinfectie ontstaan. Dit kunnen symptomen van osteonecrose van de uitwendige gehoorgang zijn.

Het signaleren en analyseren van bijwerkingen gedurende de gehele levenscyclus van een geneesmiddel wordt geneesmiddelenbewaking of farmacovigilantie genoemd. Dit is een kerntaak van het CBG.