Educatieplatform voor farmacotherapie en FTO
Snelle en intensieve behandeling van patiënten waarbij recent reumatoïde artritis is vastgesteld met biological tocilizumab is effectiever dan standaardbehandeling met methotrexaat. Bovendien kan bij meer patiënten die zijn gestart met Tocilizumab deze behandeling weer worden afgebouwd en gestopt nadat de ziekte onder controle is gebracht. Deze resultaten van een groot Nederlands onderzoek onder leiding van het UMC Utrecht zijn vandaag gepubliceerd in The Lancet.
Het doel van de behandeling van reumatoïde artritis (een reumavorm met gewrichtsontstekingen) is om snel en blijvend onderdrukking van de ziekte te bereiken vóórdat onherstelbare gewrichtsschade ontstaat. De internationale standaardbehandeling is starten met methotrexaat, een synthetisch geneesmiddel dat de afweer onderdrukt. Voor ongeveer 50-70 procent van de patiënten is methotrexaat voldoende, maar de overige patiënten moeten ook met een biological (een eiwit met afweeronderdrukkende eigenschappen) behandeld worden om de ziekte volledig onder controle te krijgen. Tocilizumab is een biological die een belangrijke factor van gewrichtsontsteking onderdrukt.
Biological werkt beter en kan worden afgebouwd
Reumatoïde artritis kon in dit onderzoek snel en langduring onder controle worden gebracht bij 85 procent van de patiënten die startten met tocilizumab en methotrexaat of alleen tocilizumab. Dit resultaat was beter dan dat van de standaardbehandeling met starten van methotrexaat alleen, waarbij maar 44 procent van de patiënten in remissie kwam. Er was geen verschil tussen de groepen met betrekking tot bijwerkingen van de behandeling. Het aantal patienten dat, nadat de ziekte onder controle was gebracht, de medicatie kon afbouwen en stoppen was hoger na starten met tocilizumab gecombineerd met methotrexaat, of alleen met tocilizumab, in vergelijking met na starten met alleen methotrexaat (respectievelijk 59, 52 en 30 procent).
Reumatoloog prof. dr. Hans Bijlsma van het UMC Utrecht concludeert: “In deze tijd waarin veel aandacht is voor de kosten van dure medicijnen, wordt steeds meer nadruk gelegd op doelmatig toepassing ervan. Onze studie speelt op deze ontwikkeling in door ook het afbouwen en stoppen van de relatief dure biological te onderzoeken. Vroegtijdige inzet of toevoeging van een biological aan de medicatie kan er voor zorgen dat we veel patiënten niet alleen ziektevrij, maar mogelijk op termijn ook medicatievrij kunnen krijgen, tegen acceptabele kosten.”
Unieke onderzoeksopzet
Het bijzondere aan het onderzoek, uitgevoerd in 21 Nederlandse ziekenhuizen onder leiding van het UMC Utrecht, was dat de therapiestappen (medicatie ophogen en intensiveren, totdat de ziekte volledig onder controle was) genomen werden op basis van de ziekteactiviteit van de individuele patiënt, zoals dat ook in de dagelijkse praktijk gebeurt. De patiënten maandelijks gecontroleerd waarbij de medicatie zo nodig werd aangepast.
Geen zeldzame ziekte
Naar schatting werden er in 2011 meer dan 5.000 nieuwe patiënten met reumatoïde artritis gediagnosticeerd en in dat jaar waren er 116.000 patienten met reumatoïde artritis bij de huisarts bekend. De gevolgen van deze ziekte zijn voor patiënten, maar ook de maatschappij, enorm. Elke verbetering van de behandeling van de ziekte heeft vérdragende, positieve gevolgen.
Publicatie
Bijlsma JWJ, et al. Early rheumatoid arthritis treated with tocilizumab, methotrexate, or their combination (U-Act-Early): a multicentre, randomised, double-blind, double-dummy, strategy trial. Lancet 2016, June 7, 2016, e-pub first.