Leidraad Ongewenste Zwangerschap voor huisartsen

Huisartsen hebben sinds kort een leidraad waarin staat wat te doen wanneer een vrouw die ongewenst zwanger is om advies vraagt. De Leidraad Ongewenste Zwangerschap is opgezet door Fiom en de SeksHAG van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG). Tijdens het jaarlijkse NHG-congres is de leidraad gepresenteerd aan 2620 huisartsen.  

Uit onderzoek van medisch onderzoeksinstituut NIVEL en Rutgers blijkt dat niet iedere huisarts op de hoogte is van de mogelijkheden voor praktische en psychische hulp aan ongewenst zwangeren. Ook bespreken huisartsen lang niet altijd de verschillende opties met de vrouw (abortus, afstand ter adoptie, pleegzorg, zelf opvoeden). Terwijl hun rol van groot belang kan zijn: ruim 23% van de vrouwen die een huisarts voor de eerste keer consulteert over een ongewenste zwangerschap heeft nog niet besloten wat ze wil of neemt alsnog een ander besluit.

- 15,6% van de  ongewenst zwangere vrouwen twijfelt over het besluit tijdens het eerste huisartsenbezoek
- Van de vrouwen die aanvankelijk wisten wat ze wilden veranderde 8% hierna van mening
- Met 41% van de vrouwen die twijfelden werden verschillende opties besproken

Jokelien Miedema, projectleider bij Fiom: 'Onze organisatie zet zich in voor ongewenst zwangere vrouwen. Wij willen dat zij een weloverwogen, vrije keuze kunnen maken. De huisarts speelt hierbij een belangrijke rol. Hij of zij moet toetsen wat een vrouw nodig heeft om zorgvuldig tot een besluit te kunnen komen. Emotionele aspecten zoals kinderwens en de relatie met de verwekker spelen hierbij een rol, maar ook praktische zaken zoals financiën en huisvesting. Bij problematische of gecompliceerde gevallen is het niet altijd duidelijk wat de huisarts het beste kan doen. Het gaat dan bijvoorbeeld om vrouwen waarvan de arts vermoedt dat ze door hun omgeving gedwongen worden de zwangerschap te beëindigen dan wel te voldragen, of vrouwen die veel moeite hebben met het maken van een beslissing. Daarom hebben we, in samenwerking met de SeksHAG, de Leidraad Ongewenste zwangerschap opgezet.’  

In de leidraad zijn de stappen opgenomen die een huisarts bij de begeleiding van vrouwen moet en kan zetten en waaraan gedacht moet worden. Zo staat bijvoorbeeld precies omschreven welke keuzemogelijkheden een vrouw heeft, afhankelijk van het aantal weken zwangerschap. Ter ondersteuning van de Leidraad is een animatiefilm gemaakt die de gang van zaken bij besluitvormingsgesprekken uitlegt.

Huisarts Peter Leusink is nauw betrokken bij het opstellen van de leidraad. ‘Als je niet vaak een besluitvormingsgesprek voert, kan het handig zijn als je even kunt opzoeken hoe het ook al weer zat. De Leidraad Ongewenste Zwangerschap bevat handvatten voor huisartsen bij het voeren van zo’n gesprek. Ook biedt de leidraad handige links waar meer informatie gevonden kan worden.’?