Educatieplatform voor farmacotherapie en FTO
Bij de chronische hersenziekte multiple sclerose (MS) vinden er ontstekingen in de hersenen plaats. Als gevolg van deze ontstekingen wordt hersenweefsel afgebroken. Als de ontstekingsreactie afneemt, begint de littekenvorming. De stervormige steuncellen van de hersenen, astrocyten, spelen hierbij een belangrijke rol. Alwin Kamermans en collega’s van het MS Centrum Amsterdam onderzochten de rol van astrocyten bij het herstel van het hersenweefsel en vonden dat astrocyten en hun littekenvorming herstel van het hersenweefsel belemmeren. De resultaten zijn onlangs gepubliceerd in het gerenommeerde blad Glia.
Bij MS ontstaan in de hersenen en het ruggenmerg ontstekingen. Hierdoor raakt de myeline (de isolerende laag om de zenuwen) beschadigd, waardoor de zenuwen signalen niet goed kunnen doorgeven. Dit zorgt ervoor dat ook de zenuwcellen zelf beschadigd raken. Als de ontsteking eenmaal weg is, zou het herstel van hersenweefsel kunnen zorgen dat eventuele verloren hersenfuncties weer terug komen. Echter het idee is dat littekenvorming door astrocyten voorkomt dat het hersenweefsel goed herstelt. Kamermans bekeek hersenweefsel van overleden mensen met MS onder de microscoop en vond dat astrocyten het eiwit TRPM7 (transient receptor potential cation channel, subfamily M, member 7) verhoogd tot expressie brengen.
Vervolgens heeft hij in kweekbakjes onderzoek gedaan naar de rol van het eiwit TRPM7. Hij vond dat dit eiwit verantwoordelijk is voor het niet verder uitgroeien van zenuwcellen. TRPM7 zorgt er namelijk voor dat astrocyten een overmaat van de stof CSPG (chondroitin sulphate proteoglycans) produceert. Deze stof komt in het hersenweefsel terecht en hierdoor kunnen zenuwen niet uitgroeien. Met deze kennis heeft Kamermans een nieuw mechanisme ontdekt waarmee astrocyten het herstel van hersenweefsel belemmeren. Vervolgonderzoek zal moeten uitwijzen of dit mechanisme te beïnvloeden is, zodat hersenweefsel herstel juist bevordert wordt.
Dit onderzoek is gefinancierd vanuit de programmasubsidie 2014-2018 (14-358e MS) die het MS Centrum Amsterdam ontvangt van Stichting MS Research.