Patiënten positief over zorgbuddy als medisch en emotioneel begeleider

Het Nivel heeft ervaringen van patiënten met begeleiding door een zorgbuddy geëvalueerd als onderdeel van een pilot. Deelnemers aan dit onderzoek ervaren de meerwaarde van begeleiding door een zorgbuddy: de zorgbuddy helpt hen bijvoorbeeld om de dingen die in het consult met de arts zijn besproken, echt te begrijpen én te onthouden. Daarnaast wordt het gewaardeerd wanneer de zorgbuddy hen emotioneel bijstaat tijdens de ziekte- of herstelperiode.

Patiënten vergeten vaak direct wat hun specialist tijdens een consult heeft verteld. Dit komt onder andere doordat de arts veel moeilijke, medische termen gebuikt. Een zorgbuddy kan helpen door tijdens het consult vragen te stellen en nadien de informatie van de arts nog eens te verduidelijken. Deelnemers aan het Nivel-onderzoek waarderen deze rol van de zorgbuddy. Wel denken zij verschillend over de mate waarin de zorgbuddy hen zou moeten bijstaan tijdens hun ziekte- en herstelperiode.

Medische en emotionele rollen van zorgbuddy verschillend gewaardeerd
Een deel van de patiënten die deelnamen aan het onderzoek had behoefte aan intensieve begeleiding door een zorgbuddy met medische kennis en emotionele betrokkenheid. Een buddy die veel kan uitleggen en regelen rondom de zorg – zoals medicatie – en bovendien op het emotionele vlak begeleiding kan bieden, waardeerden zij zeer. Een ander deel vond dat de zorgbuddy een kleinere rol zou moeten krijgen. Zo vonden zij de aanwezigheid van een buddy tijdens het consult met de arts overbodig.

Verdeeldheid deelnemers over toegevoegde waarde zorgbuddy bij consult
Voegt een zorgbuddy nu daadwerkelijk iets toe aan het consult zelf? Hierover dachten de deelnemende patiënten verschillend. 42% vond van niet en een even groot deel vond van wel, 17% stond hier neutraal tegenover. Deze uitkomsten kunnen mogelijk toegeschreven worden aan de verschillende verwachtingen ten aanzien van de taken van de zorgbuddy.

Zorgbuddy’s zelf leren van de patiëntervaringen
De deelnemers gaven aan ook voordelen te zien voor de zorgbuddy’s zelf. Doordat de studenten in hun rol van zorgbuddy met de patiënt meekeken gedurende hun ziekte- en herstelperiode, zagen ze wat voor impact een ziekte kan hebben op het leven van een patiënt. Dit vormt een waardevolle toevoeging aan hun ‘studieboekenkennis’ en zou hen kunnen helpen een betere, inlevende arts te worden.

Pilot Zorgbuddy
Het Nivel heeft de ervaringen van vijftien patiënten met begeleiding door een zorgbuddy geëvalueerd als onderdeel van een pilot die is opgezet door zorgverzekeraar Coöperatie VGZ (cVGZ), de Radboud Universiteit Nijmegen, het Radboudumc en zorgbegeleidingsinstituut Westterzijde. De zorgbuddy, een geneeskundestudent, is tijdens de behandel- of herstelperiode van de patiënt in elk geval één keer meegegaan naar een consult met een arts. De deelnemende patiënten zijn geworven via hun huisarts of zorgverzekeraar cVGZ. Hun zorgbuddy’s zijn geworven onder geneeskundestudenten van hiervoor genoemde universiteit. Voor het evalueren heeft het Nivel twee vragenlijsten ingezet, één voor en één na de begeleidingsperiode, en een groepsinterview gehouden met drie patiënten.