Educatieplatform voor farmacotherapie en FTO
De multidisciplinaire richtlijn ‘Polyfarmacie bij ouderen’ is nog onvoldoende geïmplementeerd. Zorgprofessionals zijn in het algemeen bekend met de richtlijn, maar voeren nog onvoldoende medicatiebeoordelingen uit. De selectie van kwetsbare ouderen met polyfarmacie die extra zorg nodig hebben behoeft aanscherping, de kwaliteit van het medicatieoverzicht is onvoldoende; en de samenwerking van zorgprofessionals tussen de verschillende domeinen in de zorg is nog nauwelijks formeel geregeld. Dit zijn de belangrijkste conclusies uit een brede nulmeting naar het huidige farmacotherapeutische zorgproces voor kwetsbare ouderen met polyfarmacie in huisartspraktijken, ziekenhuizen, verpleeghuizen, GGZ, openbare apotheek en ziekenhuisapotheek in 2013/2014 uitgevoerd door EMGO+/ VUMC en IGZ.
De multidisciplinaire richtlijn ‘Polyfarmacie bij ouderen’ is nog onvoldoende geïmplementeerd. Zorgprofessionals zijn in het algemeen bekend met de richtlijn, maar voeren nog onvoldoende medicatiebeoordelingen uit. De selectie van kwetsbare ouderen met polyfarmacie die extra zorg nodig hebben behoeft aanscherping, de kwaliteit van het medicatieoverzicht is onvoldoende; en de samenwerking van zorgprofessionals tussen de verschillende domeinen in de zorg is nog nauwelijks formeel geregeld. Dit zijn de belangrijkste conclusies uit een brede nulmeting naar het huidige farmacotherapeutische zorgproces voor kwetsbare ouderen met polyfarmacie in huisartspraktijken, ziekenhuizen, verpleeghuizen, GGZ, openbare apotheek en ziekenhuisapotheek in 2013/2014 uitgevoerd door EMGO+/ VUMC en IGZ.
Speerpunt IGZ
Medicatieveiligheid bij kwetsbare ouderen die vijf of meer geneesmiddelen gebruiken (polyfarmacie) is een speerpunt van de IGZ. De risico’s op gezondheidsschade door onjuist geneesmiddelgebruik zijn groot. Door effectief toezicht op het naleven van richtlijnen kunnen deze risico’s worden gereduceerd. Om het IGZ-beleid rondom polyfarmacie bij kwetsbare ouderen verder vorm te geven, is het noodzakelijk om inzicht te krijgen in de kwaliteit van zorg en het vóórkomen van risicofactoren voor kwetsbare oudere patiënten met polyfarmacie.
Onderzoek
Binnen de Academische Werkplaats Toezicht is het door ZonMw gefinancierde onderzoek 'Farmacotherapeutische zorg voor kwetsbare ouderen met polyfarmacie' opgezet en uitgevoerd door EMGO+/ VUMC en IGZ. Op basis van het onderzoek zijn negen aanbevelingen geformuleerd [zie samenvatting rapport]. Belangrijke aanbevelingen zijn gericht op het aanscherpen van de selectiecriteria voor patiënten die voor een medicatiebeoordeling in aanmerking komen, het stimuleren van een systematische aanpak van de medicatiebeoordeling, en het bevorderen van samenwerkingsafspraken.
Toezicht polyfarmacie bij ouderen
De IGZ gaat vanaf 2015 toezien op het naleven van de richtlijn ‘polyfarmacie bij ouderen’ als onderdeel van het zorgbrede toezicht op verantwoord voorschrijven. De IGZ gaat in ieder geval toetsen of zorgprofessionals medicatiebeoordelingen uitvoeren volgens de richtlijn en of zij hiervoor samenwerkingsafspraken hebben gemaakt en vastgelegd, en bij welke kwetsbare ouderen zij een medicatiebeoordeling hebben uitgevoerd. De implementatie van een aantal aanbevelingen zal meer tijd vergen. Zoals de aanbeveling gericht op de medisch specialisten in ziekenhuizen. Hun rol wordt momenteel in een uitbreiding van de richtlijn voor de tweede lijn opgenomen. De IGZ vraagt zorgprofessionals in het veld aandacht te besteden aan de aanbevelingen uit deze zorgbrede nulmeting in het belang van de medicatieveiligheid van kwetsbare ouderen met polyfarmacie. Dus: ‘Zorg dat de aanbevelingen uit deze nulmeting op termijn toetsbaar zijn voor IGZ’.