Een kleine groep zeer actieve onderzoekers die banden heeft met de industrie, domineert het onderzoek naar diabetes. Volgens een studie van het AMC roept dit vragen op over belangenverstrengeling in deze tak van de wetenschap. Het artikel daarover is donderdag gepubliceerd in het Britse wetenschappelijke tijdschrift British Medical Journal (BMJ).
Onder leiding van AMC-internist Frits Holleman zijn artikelen verzameld die bij patiënten met diabetes het effect beoordelen van nieuwe behandelingen die het glucosegehalte in het bloed beïnvloeden. De onderzoekers hebben voor de periode 1993 tot 2013, 3782 artikelen gevonden, die zijn geschreven door 13.592 auteurs.
Slechts 110 auteurs, minder dan één procent van het totaal, zijn verantwoordelijk voor een derde deel van al die bijna vierduizend artikelen, concludeert Holleman. Van deze groep is 44 procent in dienst bij de farmaceutische industrie en 56 procent is werkzaam op de universiteit en werkt nauw samen met het bedrijfsleven. De namen van slechts elf auteurs staan boven bijna vierhonderd artikelen, tien procent van het totaal.
Slechts 6 procent van de artikelen bleek volledig onafhankelijk, dat wil zeggen geen farmaceutische auteurs en geen belangenverstrengelingen. 'Het diabetesonderzoek kent weinig werkelijk onafhankelijk onderzoek en is veel te afhankelijk van een paar onderzoekers bij wie sprake is van serieuze belangenverstrengeling', zegt Holleman.
In een commentaar op het artikel bepleit BMJ een cultuuromslag bij de wetenschappelijke instellingen om meer waardering toe te kennen aan de kwaliteit van onderzoek en publicaties en minder aan de kwantiteit. Het BMJ wil dat de richtlijnen voor de schrijvers van artikelen ingrijpend worden herzien.