Educatieplatform voor farmacotherapie en FTO
Wanneer kwetsbare ouderen worden opgenomen in het ziekenhuis of weer naar huis gaan, ontstaat een risico op problemen bij medicijngebruik. Dit blijkt uit onderzoek van het RIVM. Volgens Nefarma wordt hiermee een serieus probleem aangekaart.
Volgens het RIVM kan er bij ouderen bijvoorbeeld een ongunstige wisselwerking ontstaan tussen geneesmiddelen, onder- of overbehandeling en ongeschikte medicatie. Dit kan leiden tot onnodige bijwerkingen of een minder effectieve therapie.
Veel kwetsbare ouderen gebruiken dagelijks vijf of meer verschillende geneesmiddelen en komen regelmatig in het ziekenhuis. Bij de overgang van huis naar het ziekenhuis en weer terug kunnen problemen bij het medicijngebruik ontstaan. De risicovolste momenten zijn volgens het RIVM een acute ziekenhuisopname, polikliniekbezoek en de eerste weken vanaf ontslag uit het ziekenhuis.
Nefarma stelt dat het belangrijk is dat met het onderzoek - dat het RIVM deed in opdracht van de IGZ - goed in kaart is gebracht welke geneesmiddelen mensen gebruiken en dat die informatie beschikbaar is voor zorgverleners op het moment dat het nodig is.
De problemen bij ouderen kunnen volgens het RIVM ontstaan doordat bij polikliniekbezoek en bij een acute opname vaak geen actueel medicatieoverzicht beschikbaar is. Ook is er niet altijd voldoende tijd om te achterhalen welke medicijnen de patiënt precies gebruikt. Bij een acute opname is de kwetsbare oudere bovendien niet altijd in staat om zelf te vertellen welke medicijnen hij gebruikt. Bij het achterhalen van het medicijngebruik, bekijken zorgverleners weliswaar of dit overeenkomt met alle beschikbare medicatieoverzichten, maar wordt niet beoordeeld of alle gebruikte geneesmiddelen (nog) goed zijn voor die patiënt.
Problemen na ontslag uit het ziekenhuis ontstaan onder andere wanneer de patiënt niet goed heeft onthouden of begrepen dat bepaald medicijngebruik is gestart, gewijzigd of gestopt, en waarom dat zo is. Ook komt de informatie over ontslagmedicatie niet altijd snel terecht bij de huisarts of apotheker. Hierdoor kan een patiënt de medicatie thuis verkeerd gaan gebruiken en problemen krijgen, zonder dat zorgverleners dat in de gaten hebben.
Om de medicatieveiligheid van kwetsbare ouderen te verbeteren zou het toezicht van de IGZ zich op de eerder genoemde risicovolste situaties kunnen richten, stelt het RIVM. "De grootste winst is waarschijnlijk te behalen als alle medicatiegegevens beter digitaal worden vastgelegd en uitgewisseld, inclusief de redenen van gemaakte aanpassingen." Ook moet de patiënt bij ontslag beter worden geïnformeerd over de aanpassingen in het medicijngebruik. Verder is het belangrijk dat een zorgverlener het overzicht heeft over alle gebruikte medicijnen en dat de medicatie voortdurend wordt bewaakt en periodiek wordt beoordeeld.